Bipolar bozuklukta yarım kalan tedavi atakları körükleyebilir!
31-03-2021
Bipolar bozukluğun mevsim gidişli bir hastalık olduğunu belirten uzmanlar, özellikle bahar aylarında yani sonbahardan kışa girerken ya da ilkbahardan yaza girerken hastaların manik ya da depresif ataklar yaşayabileceğine dikkat çekiyor. Uzmanlar, tedavinin yarım bırakılmasının atakları körükleyebileceği uyarısında bulunuyor. Pandemi döneminde ortaya çıkan sosyal izolasyonun uyku-uyanıklık döngüsünü bozduğuna dikkat çeken uzmanlar, bu durumun hem depresyon hem mani ataklarını tetikleyebildiği uyarısında bulunuyor.
Asya Bipolar Bozukluk Ağı (ANBD), Uluslararası Bipolar Vakfı (IBPF) ve Uluslararası Bipolar Bozukluklar Derneği'nin (ISBD) bir girişimi olan Dünya Bipolar Günü (WBD), her yıl 30 Mart'ta Hollandalı ressam Vincent Van Gogh'un doğum gününde anılıyor. Kendisi de bipolar bozukluğa sahip olduğu bilinen ressamın doğum gününde hastalığa dikkat çekilmesi ve farkındalık oluşturulması hedefleniyor. Dünya Bipolar Günü’nün 2021 teması ise Covid-19 ve izolasyon olarak belirlendi.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Doç. Dr. Nermin Gündüz, 30 Mart Dünya Bipolar Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada bipolar bozukluk ve tedavisine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Bipolar bozukluğun iki uçlu duygu durum bozukluğu olduğunu belirten Doç. Dr. Nermin Gündüz, “Hastalıkta duygu durumla ilgili iki ayrı uçtan bahsediyoruz. Biri depresif ataklar yani depresyonla giden ataklar. Bir diğeri de mani dediğimiz coşkunluk, taşkınlıkla seyreden bir diğer evre. Bipolar bozukluk diyebilmek için kişinin hayatı boyunca geçirmiş olduğu tek bir manik atak yani tek bir coşkunluk atağı tanı koymak için yeterlidir” diye konuştu.
Uykusuzluk, manik dönemin en önemli belirtilerindendir
Bipolar bozukluğun manik dönemine ilişkin bilgiler veren Doç. Dr. Nermin Gündüz, şunları söyledi:
“Uyku bizim için çok önemli. Bipolar hastalarda manik dönemde uyku ihtiyacında azalma olur. Yani kişiler şöyle söyler: ‘Uyku ihtiyacı hissetmiyorum. Yatıyorum kesinlikle uyuyamıyorum. Ama sabah kalktığımda kesinlikle çok enerjik oluyorum, yerimde duramıyorum. Günü idame ettirebiliyorum.’ Bu açıdan uykusuzluk maninin en önemli belirtilerinden bir tanesidir. Uykusuzluğun olması, hastalığın atağının gelmesiyle ilgili bize fikir veriyor. Bir diğeri kendini normalden çok daha coşkulu, daha mutlu, çok daha enerjik hissetmesidir. Bu durumun en az bir hafta devam etmesi gerekir. Yani kişide bir hafta süren uykusuzluk olacak. Bu bir haftalık süre içinde kişi kendini oldukça enerjik hissedecek, yerinde duramayacak, hareketli olacak ve kendini olduğundan daha coşkulu ya da mutlu hissedecek.”
Öfke patlamaları ve konuşmada artış görülebiliyor
Manik dönemde ortaya çıkan bir başka duygunun da öfkelenme nöbetleri olabileceğini kaydeden Doç. Dr. Nermin Gündüz, “Normalden daha öfkeli, öfke patlamaları yaşayan hastalarımız da olabiliyor. Yine manide bizim görmeye alışık olduğumuz belirtilerden bir tanesi de hasta yakınlarının dile getirdiği, gözlemlediği konuşmayla alakalı belirti ve bulgulardır. Manideki bir hastanın konuşması nasıl olur? Oldukça basınçlı, oldukça fazla konuşur. Çok fazla basınçlı konuştuğu için hastanın sözünü kesmek, araya girmek, çok müdahale etmek çok mümkün olmaz. Hatta zaman zaman hastaların buna itirazları olur. Konuşmalarının bölünmesine çok tahammül edemezler” diye konuştu.
Para harcamada artış görülebilir
Bipolar hastalığın mani dönemindeki bir diğer belirtinin fazla para harcama davranışı olduğunu kaydeden Doç. Dr. Nermin Gündüz, “Bu kişilerde zaman zaman görmeye alışık olduğumuz belirti para harcamalarında ve alışverişte artıştır. Bu kişiler günlük hayat içerisinde fazla para harcadıkları için zaman zaman hiç ihtiyaçları olmayan şeyler alabilirler. Atak dönemlerinde fazla miktarda kredi çekmeleri ve yüklü miktarda borç sahibi olmaları söz konusudur” dedi.
Mani dönemindeki belirtilerden birinin de cinsel istekte ve cinsel ilgide artış olduğunu kaydeden Doç. Dr. Nermin Gündüz, “Bazı hastalar yoğun bir artıştan bahseder. Bu da yine manik tablonun önemli özelliklerinden biridir” dedi.